Απόκτηση γης

Απόκτηση και διαχείριση παραλίμνιων εκτάσεων στη λίμνη Μικρή Πρέσπα

Η κατάκλυση των γεωργικών εκτάσεων στους υγροτόπους της Μικρής Πρέσπας που προκαλείται από τις περιοδικές διακυμάνσεις της στάθμης της λίμνης αποτελεί εδώ και καιρό σημείο πίεσης για τις δράσεις προστασίας και διατήρησης στην περιοχή. Από τη δεκαετία του 1950, ένα μεγάλο μέρος των παραλίμνιων υγροτόπων είχε κατανεμηθεί σε ιδιώτες. Πολλές από αυτές τις ιδιωτικές εκτάσεις είναι σημαντικές για τη διατήρηση της παγκοσμίου σημασίας βιοποικιλότητας των υγροτόπων της Πρέσπας ή/και βρίσκονται εντός της ζώνης οικοανάπτυξης του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών. Κατακλύζονται δε ή καθίστανται ακατάλληλες για καλλιέργεια, όταν το νερό της λίμνης φτάσει στο επίπεδο που απαιτείται για τη δημιουργία εκτεταμένων υγρών λιβαδιών.

Το 2001 η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ) ολοκλήρωσε μια συστηματική μελέτη για το μείζον αυτό ζήτημα, η οποία καθόρισε τη συνολική έκταση των υγροτόπων της Μικρής Πρέσπας που πλημμυρίζουν σε τρία διαφορετικά σενάρια προς όσον αφορά το ύψος της στάθμης του νερού. Το σενάριο με τη χαμηλότερη στάθμη (854,40 μ.) ορίστηκε ως το απαιτούμενο ετήσιο επίπεδο υπερχείλισης της λίμνης στην Κοινή Υπουργική Απόφαση για την ίδρυση του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών στην Ελλάδα. Έκτοτε, η Επιτροπή Διαχείρισης Υγροτόπου που εκπροσωπεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, χρησιμοποιεί κάθε Μάιο το θυρόφραγμα, που αποκαταστάθηκε μέσω ενός προγράμματος LIFE-Φύση από την ΕΠΠ, για να επιτύχει τη διατήρηση της στάθμης της λίμνης σε αυτό το συμφωνημένο επίπεδο.

Οι πρόσφατες αλλαγές στις πολιτικές επιδοτήσεων, σε συνδυασμό με την κατανομή της γης λόγω της οικονομικής κρίσης και την ανάπτυξη ενός συστήματος στάγδην άρδευσης έχουν αυξήσει την πίεση για την επέκταση των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Συγκεκριμένα, εξαιτίας της εγκατάστασης καλλιεργειών σε ιδιωτικές εκτάσεις, έχει καταστεί αδύνατη  η αύξηση της στάθμης των νερών της λίμνης στο επιθυμητό για τη δημιουργία υγρών λιβαδιών επίπεδο. Εντωμεταξύ, η κλιματική αλλαγή έχει επιφέρει φαινομενική μείωση των βροχοπτώσεων στην περιοχή, με αποτέλεσμα να έχουμε όλο και πιο συχνά χρονιές με παρατεταμένη ξηρασία. Το γεγονός αυτό ευνοεί την παράνομη, σταδιακή επέκταση των χωραφιών που γειτνιάζουν με τη λίμνη, καθώς δεν υπάρχει επαρκής εισροή νερού για τη διατήρηση υψηλών επιπέδων της στάθμης.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, στο πλαίσιο του προγράμματος Απόκτηση και διαχείριση παραλίμνιων περιοχών στη λίμνη Μικρή Πρέσπα, η ΕΠΠ εργάζεται για την απόκτηση ιδιόκτητων υγροτοπικών εκτάσεων γύρω από τη Μικρή Πρέσπα. Στόχο της ενέργειας αυτής αποτελούν η ενίσχυση και διασφάλιση της μακροπρόθεσμης και διαρκούς προστασίας και διαχείρισής των αποκτώμενων εκτάσεων, καθώς και η εν γένει αποτελεσματικότερη και ολιστική προστασία και διαχείριση των υγροτόπων και της βιοποικιλότητας της περιοχής. Εντός της επόμενης δεκαετίας, η ΕΠΠ θα εργαστεί για την οριοθέτηση των παράκτιων υγροτοπικών εκτάσεων και την προστασία τους από την επέκταση των γύρω καλλιεργειών, την αποκατάσταση υποβαθμισμένων υγροτοπικών εκτάσεων στην πρότερη φυσική τους κατάσταση και την οργάνωση της διαχείρισης τους προς όφελος της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων των υγροτόπων της Μικρής Πρέσπας.

Διάρκεια

2021-2023

Category
Οικότοποι & Τοπία