Landscapes of the Municipality of Prespa – Quality objectives and policy directions (text in Greek)

Η αξία του τοπίου της Πρέσπας αναγνωρίζεται τόσο από τους κατοίκους όσο και από τους επισκέπτες της περιοχής, και αναδεικνύεται σε πολλά κείμενα πολιτικής. Η εικόνα των λιμνών, του Αγ. Αχιλλείου και των βουνών που περιβάλλουν τις λίμνες είναι κατά γενική ομολογία εμβληματική. Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά αυτών των τοπίων και πώς διαμορφώθηκαν; Ποιοι παράγοντες επηρέασαν την εξέλιξή τους; Ποια είναι η διαχείρισή τους και ποιες πολιτικές τα επηρεάζουν σήμερα;

Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο (ΕΣΤ), που η Ελληνική Πολιτεία έχει κυρώσει ήδη από το 2010 με τον ν.3827, ορίζει το τοπίο ως κοινό αγαθό που διαμορφώνεται από την αλληλεπίδραση φύσης και ανθρώπου και επηρεάζει την ευημερία και ποιότητα ζωής των κατοίκων. Στην Ελλάδα, μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει ολοκληρωμένη στρατηγική για το τοπίο και δεν έχουν θεσμοθετηθεί τα κατάλληλα εργαλεία για τη συμμετοχή των πολιτών.

Στο MedINA και την ΕΠΠ πιστεύουμε ότι οι κάτοικοι της περιοχής που ζουν τον τόπο και οι άνθρωποι που εμπλέκονται στην εφαρμογή πολιτικών σε τοπικό επίπεδο διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του τοπίου, επομένως χρειάζεται να εμπλέκονται ενεργά στη διαχείρισή του.

Γι’ αυτόν τον σκοπό υλοποιούμε το έργο «Εργαλεία συμμετοχής πολιτών στο σχεδιασμό πολιτικών για το τοπίο» (έργο LPPT), με τη χρηματοδότηση του Active Citizens Fund (EEA Grants από Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία) που έχει ως στόχο να υποστηρίξει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και των τοπικών φορέων στον σχεδιασμό και τη διαχείριση του τοπίου του Δήμου Πρεσπών. Μέσα από το έργο αυτό επιχειρούμε να στήσουμε μια διαδικασία συμμετοχικού σχεδιασμού και πραγματοποιούμε μια σειρά δράσεων με σκοπό να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τους κατοίκους και τους φορείς και να καταγράψουμε τη σημασία που έχει για αυτούς το τοπίο της περιοχής, καθώς και τις απόψεις τους για το πώς θέλουν να είναι στο μέλλον.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο (ΕΣΤ), η διατύπωση στόχων ποιότητας τοπίου πρέπει να γίνεται μετά από δημόσια διαβούλευση και να αποτυπώνει τις προσδοκίες του κοινού σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των τοπίων που το περιβάλλει. Μέσα από το έργο LPPT προσπαθήσαμε να υλοποιήσουμε μια διαδικασία συμμετοχικού σχεδιασμού και να διατυπώσουμε στόχους ποιότητας για τα τοπία του Δήμου Πρεσπών που να συμπεριλαμβάνουν τις απόψεις φορέων και κατοίκων της περιοχής.

Οι στόχοι ποιότητας τοπίων του Δήμου Πρεσπών και οι σχετιζόμενες προτάσεις πολιτικής αποτελούν μια στρατηγική σχετικά με το πώς θέλουμε να είναι τα τοπία της περιοχής στο μέλλον και τι χρειάζεται να γίνει για να επιτευχθεί αυτό. Δεν αποτελούν ένα σχέδιο δράσεων ούτε ένα πλαίσιο κανονισμών. Για την επίτευξη κάποιων από αυτούς τους στόχους και την υλοποίηση των συνδεδεμένων προτάσεων πολιτικής απαιτείται μια συντονισμένη προσπάθεια διαφόρων φορέων σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο διοίκησης, για άλλους απαιτείται η ενεργή συμμετοχή των κατοίκων και επαγγελματιών, ενώ για κάποιους είναι απαραίτητη και μια νέα κουλτούρα διαχείρισης και σχεδιασμού από όλους.

Μπορείτε να διαβάσετε εδώ τη σύνθεση των αποτελεσμάτων για τους στόχους ποιότητας και τις κατευθύνσεις πολιτικής για τα τοπία του Δήμου Πρεσπών