Για μια συνολική προσέγγιση διαχείρισης των τοπίων του Δήμου Πρεσπών

Η έρευνα για τα τοπία της Πρέσπας που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου “Εργαλεία συμμετοχής πολιτών στον σχεδιασμό πολιτικών για το τοπίο (LPPT)», σε συνεργασία της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών με το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) φτάνει στο τέλος της. H Μελέτη τοπίου του Δήμου Πρεσπών, που ολοκληρώθηκε και παρουσιάζουμε εδώ, επιχειρεί να προσεγγίσει τη διαχείριση των τοπίων του Δήμου, ενσωματώνοντας διαδικασίες συμμετοχής του κοινού.

Για να φτάσουμε εκεί, μέσα σε διάστημα περίπου 2 χρόνων, ακολουθήσαμε τα εξής βήματα:

1. Αναγνωρίσαμε τα τοπία των Πρεσπών, την τυπολογία και τα επιμέρους χαρακτηριστικά τους μέσα από συστηματική καταγραφή και ανάλυσή τους, ακολουθώντας τα παραδείγματα της Καταλονίας και της Αγγλίας. Τα αποτελέσματα αυτής της ανάλυσης ήταν η κατηγοριοποίηση των τοπίων σε 8 βασικούς και 34 ειδικούς τύπους τοπίου με βάση κάποια κοινά χαρακτηριστικά τους, και η αναγνώριση 12 περιοχών τοπίου (λειτουργικές – γεωγραφικές ενότητες).

2. Καταγράψαμε τα δυνατά και αδύνατα σημεία, τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα τοπία, στο συμμετοχικό εργαστήριο «Το μέλλον του τοπίου της Πρέσπας» που έγινε στις Πρέσπες τον Απρίλιο του 2022, καθώς και τις αιτίες των μεταβολών των τοπίων, όπως παρουσιάστηκαν στο συμμετοχικό εργαστήριο «Το τοπίο της Πρέσπας μέσα στον χρόνο» τον Ιούλιο του 2021.

3. Συνδέσαμε την αξία που αποδίδουν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες σε αυτά τα τοπία, μέσω συνεντεύξεων που έγιναν στις αρχές του 2022, και τις αναγνωρισμένες περιβαλλοντικές, πολιτιστικές ή άλλες αξίες που τους αποδίδονται σε θεσμικά κείμενα. Τα αποτελέσματα αυτής της ανάλυσης ήταν η αναγνώριση των αξιών για κάθε τύπο τοπίου και η καταγραφή της κατανομής τους στις γεωγραφικές ενότητες.

4. Τέλος, συγκεντρώσαμε τις προτάσεις ή κατευθύνσεις διαχείρισης του τόπου και των τοπίων του που περιλαμβάνονται σε διάφορες μελέτες (ΠΠΧΣΑΑ, ΣΧΟΟΑΠ, Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες κλπ.), καθώς και αυτές που κατατέθηκαν από τους κατοίκους και τους φορείς στο εργαστήριο του Απριλίου του 2022 και σε online ερωτηματολόγιο.

Βάσει αυτών των πληροφοριών συντέθηκαν 6 Γενικοί Στόχοι Ποιότητας (Σ) για τα τοπία των Πρεσπών, οι οποίοι εκφράζουν γενικές αρχές με εφαρμογή σε όλα τα τοπία. Στη συνέχεια, οι στόχοι αυτοί εξειδικεύτηκαν για τους 8 βασικούς τύπους τοπίων (ΣΤ).

Τέλος, από τους στόχους που τέθηκαν προκύπτουν κατευθύνσεις πολιτικής ανά δραστηριότητα σε άμεση συσχέτιση τόσο με τους Γενικούς Στόχους Ποιότητας (Σ) όσο και με τους στόχους ανά βασικό τύπο τοπίου (ΣΤ). Τα αποτελέσματα της έρευνας –στόχοι ποιότητας και κατευθύνσεις πολιτικής για τα τοπία της Πρέσπας– κοινοποιήθηκαν από την Εταιρία Προστασίας των Πρεσπών σε τοπικούς και περιφερειακούς φορείς καθώς και σε υπηρεσίες Υπουργείων.

Διαβάστε εδώ τη μελέτη που περιλαμβάνει αναλυτικά τη μεθοδολογία, τα βήματα και τις παραμέτρους στις οποίες στηριχθήκαμε για να φτάσουμε στην τελική διατύπωση του πως οραματιζόμαστε να είναι τα τοπία των Πρεσπών στο μέλλον. Ελπίζουμε φορείς και πολίτες να βρουν την έρευνα και τα συμπεράσματα χρήσιμα.