Από κοινού υποβολή απόψεων στη Δημόσια Διαβούλευση για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό από τον Δήμο Πρεσπών και την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
Ο Δήμος Πρεσπών και η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών υπέβαλαν από κοινού σχόλια και προτάσεις στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό. Η παρέμβαση αυτή έρχεται με σκοπό να διασφαλίσει την ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής των Πρεσπών.
Οι δύο φορείς εξέφρασαν σοβαρές ενστάσεις για την προσέγγιση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του σχεδίου, υπογραμμίζοντας ότι δεν λαμβάνει υπόψη την ανάγκη για τουριστική ανάπτυξη που να σέβεται το φυσικό περιβάλλον και την τοπική κοινωνία. Οι φορείς επισημαίνουν την ανάγκη προώθησης ήπιων μορφών τουρισμού που θα ενισχύσουν την τοπική οικονομία χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο το τοπίο και τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Σύμφωνα με τους φορείς, το προτεινόμενο σχέδιο δεν προωθεί τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη που θα αναδείκνυε την Πρέσπα ως προορισμό εναλλακτικού τουρισμού, αλλά αντίθετα την αντιμετωπίζει κυρίως ως επισκέψιμο αξιοθέατο για τους επισκέπτες γειτονικών πόλεων. Οι δύο φορείς εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για την προσέγγιση αυτή, η οποία βασίζεται σε ξεπερασμένες αντιλήψεις που προέρχονται από παλαιότερο περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο, το οποίο έχει ήδη αντικατασταθεί με νέο. Τόνισαν ότι η αποθάρρυνση των διανυκτερεύσεων στην περιοχή, καθώς και η εσφαλμένη αντίληψη ότι οι επισκέπτες πρέπει να διαμένουν σε γειτονικές πόλεις, υπονομεύουν τη βιωσιμότητα της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι το συγκεκριμένο μοντέλο μαζικού τουρισμού, με επισκέπτες που περνούν μόνο λίγες ώρες στην Πρέσπα, δημιουργεί σημαντικές πιέσεις στις υποδομές και στο φυσικό περιβάλλον, χωρίς να προσφέρει ουσιαστικά οφέλη στην τοπική ανάπτυξη.
Οι φορείς υπογραμμίζουν επίσης ότι η κατάταξη τουλάχιστον της Δημοτικής Ενότητας Πρεσπών στο προτεινόμενο σχέδιο ΚΥΑ δεν ανταποκρίνεται στα πραγματικά δεδομένα, και ζητούν την αναβάθμισή της κατ’ ελάχιστον στην κατηγορία Δ. Αυτό θα συμβάλει στην καλύτερη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων και την ανάπτυξη του τουρισμού.
Τέλος, ο Δήμος και η Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών υπογραμμίζουν ότι το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο πρέπει να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες σημαντικών περιοχών, όπως οι Πρέσπες, εξασφαλίζοντας την ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων με σεβασμό στη φύση και στην τοπική κοινωνία και ενσωματώνοντας με κατάλληλο και δεσμευτικό τρόπο τις εξής στρατηγικές κατευθύνσεις:
- Ενίσχυση του τουρισμού διανυκτέρευσης: Προτείνεται η δημιουργία μικρών καταλυμάτων εντός των οικισμών που σέβονται την τοπική αρχιτεκτονική και το τοπίο. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση της πίεσης που προκαλούν οι μαζικές σύντομες επισκέψεις και θα ενισχύσει την τοπική οικονομία.
- Ανάπτυξη αναγεννητικού τουρισμού: Το μοντέλο του αναγεννητικού τουρισμού, όπου οι επισκέπτες συμμετέχουν ενεργά στην προστασία και αναγέννηση του φυσικού περιβάλλοντος, πρέπει να ενσωματωθεί στη στρατηγική για τον τουρισμό της Πρέσπας. Οι επισκέπτες μπορούν να συμβάλουν μέσω δράσεων όπως η φροντίδα μονοπατιών, περιβαλλοντική εκπαίδευση και υποστήριξη τοπικών προϊόντων.
- Στήριξη τοπικών παραγωγών και επιχειρήσεων: Η σύνδεση του τουρισμού με την τοπική παραγωγή είναι κρίσιμη για την οικονομική βιωσιμότητα της περιοχής. Η προώθηση τοπικών προϊόντων, όπως τα φημισμένα φασόλια Πρεσπών και η δημιουργία δικτύων μεταξύ τουριστικών επιχειρήσεων και παραγωγών, θα διασφαλίσει την αειφορία της περιοχής.
- Ανάδειξη της συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης: Η τουριστική στρατηγική πρέπει να αναγνωρίζει ότι η παρουσία του ανθρώπου είναι αναγκαία για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της Πρέσπας. Η ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων και των επισκεπτών στη φροντίδα του περιβάλλοντος είναι το κλειδί για τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής.