Prespa’s Green & Blue Lifelines

Prespa's Green and Blue LifeLines

Παρά το φαινομενικά μικρό τους μήκος, που μπορεί να οδηγήσει λανθασμένα στο συμπέρασμα ότι έχουν και μικρή σημασία, τα ρέματα και ο ποταμός των Πρεσπών, μαζί με τη διακριτή παρόχθια βλάστηση και τους οικοτόπους τους, αποτελούν εστίες βιοποικιλότητας μεγάλης οικολογικής σημασίας και πολύτιμη πηγή νερού και ζωής για την Πρέσπα, τις λίμνες και τους παρακείμενους υγροτόπους. Με στόχο την καλύτερη κατανόηση και προώθηση των λειτουργιών και της αξίας των υδάτινων αυτών οδών, καθώς και των παρόχθιων οικοτόπων στην ελληνική πλευρά της Πρέσπας, η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ) υλοποιεί το πρόγραμμα ολιστικής διαχείρισης υγροτοπικού τοπίου “Prespa’s Green and Blue LifeLines”.

Αυτές οι «γραμμές ζωής» (lifelines)  απαντώνται στην Ελλάδα κατά μήκος του ποταμού του Αγίου Γερμανού και των πέντε ρεμάτων που καταλήγουν στη λίμνη Μικρή Πρέσπα, καθώς και κατά μήκος τμήματος των ακτών της λίμνης Μεγάλης Πρέσπας. Τα ρέματα αποτελούν βασικά ενδιαιτήματα αναπαραγωγής για τα ενδημικά είδη ψαριών και ο ποταμός του Αγίου Γερμανού φιλοξενεί ολόκληρο τον ελληνικό πληθυσμό της ενδημικής πέστροφας των Πρεσπών. Εκτός από την υδρολογική τους σημασία, οι παρόχθιες ζώνες παρέχουν επίσης ενδιαιτήματα για πολλά είδη πουλιών, αποτελούν κρίσιμους διαδρόμους μετακίνησης για μεγάλα θηλαστικά και είναι ζωτικά στοιχεία του τοπίου.

Ωστόσο, τα παρόχθια ενδιαιτήματα απειλούνται από υδρολογικές μεταβολές, πυρκαγιές, ρύπανση από μη σημειακές πηγές, την υλοτομία, απόρριψη σκουπιδιών και λυμάτων, άλλες μη βιώσιμες ανθρώπινες παρεμβάσεις και πρωτίστως από την κλιματική αλλαγή. Αν και υπάρχει κάποια επιστημονική γνώση σχετικά με το ρόλο, τη λειτουργία και την αξία τους, δεν υπάρχει ακόμη μια πλήρως ολοκληρωμένη εικόνα αυτών των οικοτόπων ικανή να συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση της διαχείρισής τους. Σε γενικές γραμμές, τα ρέματα και ο ποταμός θεωρούνται συχνά ως παθητικοί αγωγοί νερού και οι παραποτάμιοι οικότοποι ως γραμμικά δάση κατάλληλα μόνο για βόσκηση, ενώ η υφιστάμενη διαχείριση λαμβάνει υπόψη μόνο την αντιμετώπιση της υποτιθέμενης απειλής πλημμύρας και τα μέτρα προστασίας δεν λαμβάνουν υπόψη τις περιβαλλοντικές και οικολογικές παραμέτρους.

Στο πλαίσιο του προγράμματος “Prespa’s Green and Blue LifeLines”, η ΕΠΠ στοχεύει να ενισχύσει τη συλλογή επιστημονικών δεδομένων σχετικά με τους εν λόγω οικοτόπους και να προωθήσει την αναγνώριση της σημασίας των παρόχθιων ζωνών. Μέσα από την αύξηση της γνώσης και την ευαισθητοποίηση αποβλέπουμε στο να επιτύχουμε την αειφόρο διαχείριση των παρόχθιων ζωνών, ενσωματώνοντας τις φυσικές και πολιτιστικές αξίες που τις περιβάλλουν και προσδιορίζοντας την καίρια επίδρασή τους στην ευημερία των κατοίκων της περιοχής. Το πρόγραμμα προβλέπει επίσης την εφαρμογή μέτρων άμεσης αποκατάστασης, καθώς και την υλοποίηση δράσεων για την αποτροπή των απειλών.

 

Αναφορές

2022 – Σύνοψη δράσεων διαχείρισης της βλάστησης στην παραλίμνια ζώνη της Μικρής Πρέσπας 

2023 – Οικολογική Αξιολόγηση των παρόχθιων δασών της Ελληνικής Πρέσπας

2023 – Απόψεις της τοπικής κοινωνίας των Πρεσπών και των Κορεστείων για τα θέματα των ποταμών, των ρεμάτων και του παρόχθιου δάσους

2023 – Αναφορά για την κατανομή μεγάλων και μεσαίων χερσαίων θηλαστικών σε παρόχθιες ζώνες του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών

2023 – Εκτίμηση των ετών ξηρασίας και του κινδύνου πυρκαγιών στον υγρότοπο της λίμνης Μικρή Πρέσπα μέχρι το 2070 (Αγγλικά)

2023 – Αναφορά καταμετρήσεων για τα αναπαραγόμενα πουλιά δύο παρόχθιων δασών της Πρέσπας